تولید ناب (Lean Production) چیست؟

تولید ناب در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم توسط تا ای چی اهنو (Taichi ohno) و ای جی تویودا (Eiji toyoda) در شرکت خودرو سازی تویوتا در کشور ژاپن مطرح گردید . بحث تولید ناب در سال 1970 توسط جیمز ووماک و همکارانش در دانشگاه MIT در قالب یک کار تحقیقی با عنوان “ماشینی که جهان را تغییر داد” منتشر گردید . او و همکارانش تولید ناب را تقریباً به عنوان ترکیبی از مدل تولید سنتی (FORD) و کنترل اجتماعی در محیط تولید ژاپنی می شناسد. تولید ناب در اصل روشی برای خط مونتاژ است که توسط شرکت خودروسازی تویوتا برای تولید خودرو معرفی شده است. با عنوان‌های «سیستم تولید تویوتا» یا «تولید بهنگام» (Just-In-Time) نیز شناخته می‌شود. اصول تولید ناب از مدیریت ناب و تفکر ناب نشأت گرفته است. فلسفه تا ای چی اهنو بر حذف اتلاف و توانمندسازی کارکنان، کاهش موجودی و بهبود بهره‌وری تمرکز داشت. بجای صرف منابع برای پیشبینی اینکه در آینده برای تولید ممکن است چه چیزهایی نیاز شود (همانند کاری که هنری فورد انجام می‌داد) تیم مدیریت در تویوتا مشارکتی را با تأمین کنندگان خود ایجاد کرد. بنابراین، از آن به بعد خودروسازی تویوتا تحت مدیریت اوهنو اقدام به تولید مبتنی بر سفارش (Make-To-Order) کرد. با بکارگیری حداکثری کارکنان چندمهارته، تویوتا توانست ساختار مدیریتی خود را تخت‌تر و منابع خود را به شیوه‌ای منعطف‌تر مدیریت کند. به دلیل اینکه آنها می توانستند سریعتر تغییر کنند، راحت‌تر و سریعتر از رقبای خود به تقاضاهای بازار پاسخ می دادند.

بسیاری از سازمان‌ها، از جمله تولید کنندگان نرم‌افزار، اصول تولید ناب را بکار گرفتند. 10 قانون تولید ناب را می‌توان بصورت زیر خلاصه کرد:
1. حذف اتلاف
2. حداقل‌سازی موجودی
3. حداکثرسازی جریان کار
4. کشش محصولات از سمت مشتری
5. برآوردن الزامات مشتری
6. اولین بار کار را درست انجام دهید
7. کارکنان توانمند
8. سازمان خود را برا تغییر سریع، طراحی کنید
9. با تأمین کنندگان همکاری کنید
10. فرهنگ بهبود مستمر را ایجاد کنید (کایزن)