ITIL و COBIT، دو چارچوب رقیب و یا دوست!!!

سازمان‌هايي که قصد پياده‌سازي چارچوب‌هاي مختلف حوزه مديريت فناوري اطلاعات را دارند، به دو چارچوب مهم و پرطرفدار ITIL و COBIT خواهند رسيد. در اين هنگام مديران اين سوال را از خود مي‌پرسند که کدام چارچوب را پياده‌سازي کنيم، کدام چارچوب نياز فعلي سازمان را تحقق مي‌بخشد؟ آيا هدف نهايي اين دو چارچوب يکي است؟ و ….
در ادامه به معرفي شباهت‌ها و تفاوت‌هاي اجمالي ميان اين دو چارچوب در حوزه‌هاي مختلف پرداخته خواهد شد:

• هدف: ITIL چارچوب مديريت خدمات فناوري اطلاعات با رويکردي فرايند محور مي‌باشد. چارچوب COBIT، چارچوب حاکميت و مديريت فناوري اطلاعات است. بنابراين چارچوب COBIT جامعيت بيشتري نسبت به ITIL دارد و خود را تنها محدود به مديريت خدمات نمي‌کند. COBIT در حکم داير?‌المعارفي براي مديريت فناوري اطلاعات مي‌باشد در حاليکه ITIL به عنوان بهروش و راهنمايي براي مديريت خدمات فناوري اطلاعات مي‌باشد.
• الگوبرداري: COBIT الزاماتي براي ارزيابي خود نيز تعريف مي‌نمايد، در حاليکه ITIL تنها به ذکر روش‌هايي براي پياده‌سازي فرايندها مي‌پردازد و براي ارزيابي آن بايد از ابزارهايي چون ‌TIPA و … استفاده نمود.
• ساختار: ITIL مجموعه جامع و کاملي از فرآيندهاي مديريت خدمات فناوري اطلاعات را به طور کامل و تخصصي در اختيار کاربران قرار مي‌دهد، در حاليکه COBIT مسائل راهبردي و کلي پيرامون مديريت و حاکميت فناوري اطلاعات بيان مي‌دارد و تمرکز کمتري بر فرايندها و چگونگي پياده سازي آنها دارد. به عبارت ديگر فرآيندهاي COBIT هر يک سرفصل‌هايي از مديريت و حاکميت فناوري اطلاعات مي‌باشند که در راستاي استقرار آنها در برخي موارد بايد چارچوب‌هاي مرتبط با آن حوزه‌هاي مديريتي فناوري اطلاعات را پياده نمود.

سازماني که تمايل به پياده‌سازي ITIL را دارد، در راستاي افزايش اثربخشي و کارايي آن در گام اول نياز به چارچوبي کنترلي و حاکميتي دارد. چارچوب COBIT ، چارچوبي حاکميتي است که سازمان را در راستاي تحقق نيازهاي کسب و کار هدايت مي‌کند. اين چارچوب همچنين سنجشي براي تعيين قابليت سازمان ارائه مي‌نمايد.
COBIT و ITIL هر دو ترکيب ارزشمندي هستند که به سازمان در مديريت فناوري اطلاعات همسو با کسب‌وکار کمک شاياني مي‌کنند. همانگونه که ذکر شد، ‌ITIL خطوط راهنمايي در راستاي پياده‌سازي فرآيندهاي مديريت خدمات ارائه مي‌نمايد و COBIT به سازمان در همسو نمودن فرآيندهاي ITIL با اهداف و نيازهاي کسب‌وکار کمک مي‌کند. COBIT همچنين مکانيزم اثربخشي در راستاي مديريت و سنجش ميزان پيشرفت فرآيندهاي ITIL و نيز بهبود مستمر آنها در سازمان ارائه مي‌کند. به طور خلاصه مي‌توان گفت، چارچوب COBIT راهکارهاي مديريتي و حاکميتي را تحت کنترل بودن فرآيندهاي فناوري اطلاعات، تحقق حصول اهداف سازماني، پايش عملکرد هر فرايند و الگوبرداري آن ارائه مي‌نمايد. بنابراين با پياده‌سازي COBIT در سازمان، موفقيت و اثربخشي پياده‌سازي ITIL نيز ارتقا خواهد يافت.